Kamu Harcamaları ile Vergi Gelirleri Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Ampirik Bir Çalışma

Günümüzde gelişmekte olan ülkelerin yanı sıra gelişmiş ülkelerde de bütçe açıkları önemli bir sorun haline gelmiştir. Ülkelerde bütçe açıklarının küçültülmesi amacıyla kamu gelirlerinin arttırılması veya kamu harcamalarının azaltılması gerekliliği üzerine tartışmaların yapıldığı görülmektedir. Bütçe açıklarının küçültülmesinde kamu harcamaları ve vergi gelirleri arasındaki ilişkinin nedensellik analizi yöntemiyle tespit edilmesi ve aralarındaki ilişkinin belirlenmesi uygulanacak mali politikaların belirlenmesinde önemli bir role sahiptir. Bu ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapılan çalışmada merkezi yönetim kamu harcamaları ve merkezi yönetim vergi gelirlerine ait 2006-2021 yıllarını kapsayan aylık veriler kullanılmıştır. Fourier Shin eşbütünleşme testine göre kamu harcamaları ile vergi gelirleri arasında uzun dönemli bir ilişki bulunmuştur. Kamu harcamaları ile vergi gelirleri arasındaki nedensellik ilişkisi Toda – Yamamoto testi ile incelenmiş ve vergi gelirlerinden kamu harcamalarına doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi bulunmuştur. Çalışmadan elde edilen ampirik sonuçlar Türkiye’de kamu harcamaları ve vergi gelirleri arasında vergi-harcama hipotezinin geçerli olduğunu göstermektedir. Vergi-harcama hipotezi, bütçe açıklarının küçültülmesi için vergi gelirlerinin azaltılması temeline dayanmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Vergiler, Kamu Harcamaları, Vergi-Harcama Hipotezi, Eşbütünleşme, Nedensellik

Currently, budget deficits have become an important problem in developed countries as well as in developing countries. It is seen that there are discussions on the necessity of increasing public revenues or reducing public expenditures in order to reduce budget deficits in countries. Determining the relationship between public expenditures and tax revenues by causality analysis method and determining the relationship between them has an important role in determining the fiscal policies to be implemented in reducing the budget deficits. In order to determine this relationship, monthly data of central government public expenditures and central government tax revenues covering the years 2006-2021 were used. According to the Fourier Shin cointegration test, a long-term relationship was found between public expenditures and tax revenues. The causality relationship between public expenditures and tax revenues was examined with the Toda – Yamamoto test and a one-way causality relationship was found from tax revenues to public expenditures. The empirical results obtained from the study show that the tax-expenditure hypothesis is valid between public expenditures and tax revenues in Turkey. The tax-expenditure hypothesis is based on reducing tax revenues to reduce budget deficits.

Keywords: Taxes, Public Expenditure, Tax-Spend Theory, Cointegration, Causality

Çadırcı, Ç. & Kaya, L. (2022). The Relationship Between Public Expenditures and Tax Revenues: An Empirical Study for Turkey. Journal of Current Researches on Business and Economics, 12 (1), 31-46.